Ontspannen is zowel een lichamelijke als een psychologisch proces. Bewust ontspannen is voor de meeste mensen heel moeilijk. Probeer maar eens een paar minuten bewust te ontspannen, algauw zult u merken dat uw gedachten u meevoeren en ontspanningen ver te zoeken is. Hieruit blijkt dat het psychologische aspect van het geheel aan gedachten en emoties veel invloed heeft op het ontspannen. Om te kunnen ontspannen moet men hier grip op zien te krijgen. Vooral piekeren, negatieve gedachten, angst en onzekerheid zijn emoties die ons beletten te ontspannen. Er zijn echter een aantal ontspanningsmethoden ontwikkeld die kunnen helpen om deze emoties en gedachten onder controle te krijgen. Dit wordt vooral gedaan door onze gedachten te sturen.
Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat regelmatig gebruik maken van relaxatietechnieken een gunstig effect heeft op de bloeddruk, de hartfrequentie, het zuurstofverbruik, depressie en angst. Verder is gebleken dat mensen die een maand of langer regelmatig ontspanningstechnieken gebruiken, beter kunnen omgaan met tegenslagen in het leven.
Fysiologie van stress
Wat is stress?
Vecht en vlucht reactie bij stress
Het effect van stress op je lichaam
Wat doet langdurige stress met onze hersenen?
Dit filmpje legt uit wat er met onze hersenen gebeurt wanneer we bloot worden gesteld aan langdurige stress.
Rol van cortisol bij stress (lange versie)
Rol van cortisol bij stress (korte versie)
Relaxatietherapie
Ontspanningstechnieken kunnen niet vergeleken worden met het prettige gevoel dat men kan hebben na het lezen van een boek of het bekijken van een film. Hoewel deze bezigheden goed zijn om te ervaren, hebben ze niet het positieve fysiologische (lichamelijke) effect die echte ontspanningstechnieken op lange termijn hebben.
In de praktijk worden drie relaxatiemethoden toegepast:
De eerste methode is een veelgebruikte, al lang bestaande methode oorspronkelijk bedacht door Jacobson (progressieve relaxatie). Het is een methode waarbij u leert ontspannen door eerst aan te spannen. Het doel is om te leren spanning in uw lichaam te herkennen zodat u bewust kunt gaan ontspannen.
De tweede methode die je leert kennen is hartcoherentie. Met hartcoherentie wordt het regelmatige interval tussen je hartslagen bedoeld. Dat je hart soms wat sneller of trager klopt, is normaal. Maar grote pieken en dalen kunnen wijzen op heftige emoties, zoals angst en stress. Ook je ademhaling speelt een rol. Als je inademt versnelt je hartslag, als je uitademt vertraagt die. Met je ademhaling kan je je hartritme beïnvloeden en meer coherent maken.
Als laatste maakt u kennis met autogene training, waarvan de oorsprong ligt bij de heer I.H. Schultz. De techniek die u ontwikkelde, is afgeleid van de ervaring die mensen hadden bij een hypnosesessie. Zij ervoeren een prettig zwaar en warm gevoel in hun lichaam. Bij autogene training geeft u zichzelf instructies om deze ontspannende gevoelens op te wekken.
richtlijnen bij stress in het dagelijks leven
Hoe omgaan met stress onder druk.
Een West Afrikaanse filosofie om kalm te blijven.
Hoe zorg ik ervoor niet steeds mij zorgen te maken.
De kracht van een onverzonden brief.
Hoe ga ik om met negatieve emoties.
Hoe ga ik om met paniek aanvallen.
Hoe kan ik minder panikeren.
Hoe het stoppen met anderen te plezieren je gelukkiger kan maken.
Zelfhaat en onrust.
Hoe kan ik duidelijker zijn naar mijn omgeving toe.